Praca zdalna jest coraz popularniejszą formą zatrudnienia. Wynika to z wielu korzyści, jakie ta współpraca przynosi zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy. Jak to jednak w życiu bywa, wszystko ma swoje minusy – podobnie jest z pracą zdalną. Nie dla każdego jest to dobre rozwiązanie. Na pierwszy rzut oka praca zdalna zdaje się być idealna, ale czy rzeczywiście tak jest? Co to jest praca zdalna? Jak wygląda tego typu współpraca? Jakie są zalety i wady pracy w domu? Odpowiedzi na wszystkie te pytania, i nie tylko, znajdziesz w poniższym artykule.
Co to jest i na czym polega praca zdalna?
Praca zdalna – recepta na kryzys
Osoby niepełnosprawne a praca zdalna
Praca zdalna jako dodatkowe źródło dochodu
Kontrolowanie i monitorowanie pracowników zdalnych
Co to jest i na czym polega praca zdalna?
Z pracą zdalną mamy do czynienia wtedy, kiedy pracownik wykonuje swoje zadania poza siedzibą firmy. Niekoniecznie musi to być dom. Telepraca może być wykonywana w dowolnym miejscu, na przykład w pociągu, restauracji, na działce. Miejsce wykonywania zadań przez pracownika, nie jest dla pracodawcy istotne. Liczy się wyłącznie efekt końcowy, czyli realizacja zlecenia.
Efekty pracy są dostarczane pracodawcy przez internet. W przypadku pracy zdalnej kontakt na linii pracownik-pracodawca odbywa się zazwyczaj poprzez pocztę elektroniczną, internetowy komunikator, ewentualnie telefon.
Praca zdalna – dla kogo?
Praca zdalna nie jest dla każdego. Istnieją bowiem zawody i stanowiska, w których jest ona po prostu niemożliwa. Wyjątkiem są trudne sytuacje takie jak zagrożenie epidemiologiczne czy ogłoszona w marcu 2020 roku pandemia koronawirusa. Trudność pracy zdalnej dotyczy przede wszystkim pracowników fizycznych, których obecność w miejscu pracy jest niezbędna. Praca zdalna szczególnie dobrze sprawdza się w przypadku pracowników umysłowych, których wynik pracy jest niematerialny, na przykład copywriterów, redaktorów, grafików. Telepraca jest częstą formą współpracy z przedstawicielami wolnych zawodów, czyli freelancerów.
Praca zdalna to także dobre rozwiązanie w przypadku sytuacji kryzysowych takich jak epidemie. Tylko w ciągu ostatniej dekady WHO pięciokrotnie ogłosiło zagrożenie pandemią. W marcu 2020 roku koronawirus oficjalnie został uznany za pandemię, co wiele firm zmusiło do przejścia na pracę zdalną.
Praca zdalna – recepta na kryzys
Zdarzają się tzw. sytuacje losowe, które uniemożliwiają wykonywanie pracy w dotychczasowy sposób. W Polsce i na całym świecie, pierwszym prawdziwym testem sprawdzającym efektywność pracy zdalnej na szeroką skalę, jest pandemia koronawirusa. W jakich jeszcze sytuacjach kryzysowych sprawdzi się praca z domu?
- zagrożenie epidemią
- ogłoszenie klęski żywiołowej
- pożar biura
- odkażanie siedziby firmy po kontakcie z niebezpiecznym wirusem, bakterią lub grzybem
- zniszczenie miejsca pracy w wyniku wypadku chemicznego
- problemy z płynnością finansową firmy (oszczędność polegająca na rezygnacji ze stałej siedziby)
Wielu pracodawców obawia się, że wraz z przejściem na pracę zdalną w czasie epidemii koronawirusa wydajność pracowników spadnie. Tymczasem badania przeprowadzone przez Uniwersytet Stanforda wskazują, że zatrudniani przez nich eksperci są o 13% wydajniejsi od kolegów pracujących z biura.
Konieczność przejścia na pracę zdalną podczas epidemii czy klęski żywiołowej, wiąże się z dostosowaniem pracy do okoliczności. Warto postarać się o to, by zasady pracy nie uległy drastycznej zmianie – zachować stałe, dotychczasowe godziny pracy, regularnie spotykać się online, zorganizować narzędzia ułatwiające współpracę.
Zalety pracy zdalnej
Z punktu widzenia pracodawcy największą zaletą pracy zdalnej jest możliwość ograniczenia kosztów zatrudnienia. W przypadku telepracy pracodawca nie musi bowiem tworzyć miejsca pracy dla pracownika. Odchodzą wówczas koszty związane na przykład z zakupem komputera, biurka czy krzesła.
Praca zdalna umożliwia również zatrudnienie pracownika z innego miasta, a nawet kraju. Jest to ważne zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, w których często brakuje specjalistów na rynku pracy.
Największe zalety pracy zdalnej z punktu widzenia pracownika to wygoda oraz oszczędność czasu i pieniędzy. Często pracownicy zdalni mają elastyczny czas pracy. Oznacza to, że nie mają wyznaczonych godzin pracy, na przykład od 8 do 16. Nie muszą też pracować określonej liczby godzin. Dla pracodawcy ważne jest, aby zadanie zostało wykonane. Nie interesuje go, ile czasu pracownik poświęcił na pracę.
Pracując zdalnie z domu, pracownik nie musi dojeżdżać do pracy. Oszczędza w ten sposób czas oraz pieniądze, które musiałby wydać na paliwo czy bilety. Jest to także skuteczne rozwiązanie w przypadku ogłoszenia epidemii lub pandemii (w 2009 roku ogłoszono pandemię świńskiej grypy, a w 2020 roku pandemię koronawirusa), kiedy należy pozostać w domu.
Praca zdalna świetnie się sprawdza w przypadku młodych rodziców. Telepraca daje im bowiem możliwość pogodzenia pracy z opieką nad dzieckiem. Jest to także konieczność w przypadku, gdy zostają zamknięte szkoły, przedszkola i żłobki, jak ma to miejsce podczas pandemii koronawirusa.
Wady pracy zdalnej
Największą wadą pracy zdalnej z punktu widzenia pracodawcy jest brak kontroli nad pracownikiem. Jeśli pracownik ma ustalone godziny pracy, to pracodawca tak naprawdę nie ma możliwości sprawdzenia, czy pracownik rzeczywiście pracuje w wyznaczonym czasie, czy też nie. Oczywiście problem ten nie występuje w przypadku elastycznych godzin pracy.
Wadą dla pracodawcy mogą być również problemy z integracją zespołu. W przypadku telepracy poszczególni pracownicy nie integrują się ze sobą. Może się to przełożyć na mniejsze zaangażowanie pracowników czy brak utożsamiania się z firmą, a w konsekwencji na mniejszą efektywność całej firmy.
Wadą pracy zdalnej dla pracownika może być konieczność zachowania samodyscypliny. Wbrew pozorom praca zdalna w domu wcale nie musi być taka miła i przyjemna. Pracując w domu pracownik musi zmierzyć się z całą masą rozpraszaczy. Takim rozpraszaczem może być dzwonek domofonu, hałaśliwy sąsiad, telewizor oglądany przez innego domownika i wiele innych. Nie każdy może się skupić w takich warunkach. Praca zdalna w domu może powodować spadek wydajności pracownika.
Praca zdalna dla studentów
Praca zdalna to doskonałe rozwiązanie dla studenta. Dzięki elastycznym godzinom pracy, student może łatwo pogodzić pracę z zajęciami na uczelni. Ważnym czynnikiem decydującym o podejmowaniu pracy zdalnej przez studentów jest także możliwość pracowania z dowolnego miejsca. Nie tylko z domu, ale także z innych miejsc, na przykład pociągu. Dzięki temu osoby takie mają możliwość efektywnego wykorzystania czasu podczas podróży do rodzinnego domu lub z domu do miejsca, w którym studiują.
Osoby niepełnosprawne a praca zdalna
Praca zdalna to również szansa dla osób niepełnosprawnych. Dotyczy to między innymi osób, które mają problemy z poruszaniem się. Dzięki takiej formie zatrudnienia osoby niepełnosprawne nie muszą dojeżdżać do pracy, tylko mogą zorganizować swoje stanowisko pracy w domu. Dzięki rosnącej popularności pracy zdalnej wzrosły szanse osób niepełnosprawnych na rynku pracy.
Praca zdalna jako dodatkowe źródło dochodu
Telepraca jest również dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą sobie dorobić i szukają dodatkowego zajęcia. Dzięki pracy zdalnej można w łatwy sposób pogodzić pracę główną z dodatkową. Z takiej formy zarobkowania korzystają na przykład copywriterzy oraz osoby zajmujące się pozycjonowaniem stron internetowych. Poza zadaniami wykonywanymi w firmie, w której są zatrudnieni, świadczą również usługi na rzecz innych świadczeniobiorców.
Kontrolowanie i monitorowanie pracowników zdalnych
Wspomnieliśmy już, że największą wadą pracy zdalnej z punktu widzenia pracodawcy jest brak kontroli nad pracownikiem, szczególnie podczas sytuacji kryzysowych takich jak epidemia. To prawda, ale nie do końca. Istnieje bowiem rozwiązanie, które pozwala na kontrolowanie i monitorowanie pracowników zdalnych, a konkretnie ich aktywności na komputerze czy serwerze. Mowa o Syteca, profesjonalnym oprogramowaniu do monitorowania komputerów i serwerów. Monitoring komputera pracownika umożliwia:
- kontrolować wydajność pracowników,
- chronić krytyczne dane przed wyciekiem.
Syteca nagrywa aktywność pracowników zdalnych na komputerze w formie plików video. Oznacza to, że program rejestruje wszystko to, co widać na ekranie komputera. Dzięki temu pracodawca ma stały podgląd na to, co pracownik robi na komputerze. Co ważne, oprogramowanie umożliwia prowadzenie monitoringu w czasie rzeczywistym. Pozwala to na podjęcie błyskawicznej reakcji w razie wykrycia nieprawidłowości. Dzięki Syteca pracodawca może na przykład zablokować aktywność pracownika, który narusza firmowe bezpieczeństwo IT oraz uniemożliwić mu dalszą pracę.
Syteca został również wyposażony w keylogger, czyli narzędzie umożliwiające monitorowanie i rejestrowanie klawiszy naciskanych przez użytkownika komputera.
Cechą charakterystyczną keyloggera Syteca jest to, że umożliwia monitorowanie zawartości schowka. Narzędzie monitoruje takie operacje jak kopiuj, wklej, wytnij.
Syteca to kompleksowe narzędzie, które pozwala również na zarządzanie tożsamością i dostępem w systemach informatycznych, poprzez:
- jednorazowe hasła,
- uwierzytelnienie dwuskładnikowe (2FA),
- podwójne uwierzytelnienie.
Syteca posiada również zaawansowane opcje zarządzania kontami i sesjami uprzywilejowanymi.